Bánh rế Phan Thiết
Xuất hiện tại Phan Thiết từ hàng chục năm trước, tập trung tại các phường nội thành, đây là nghề được lưu truyền cách sản xuất theo truyền thống gia đình nên mỗi nơi lại cho những chiếc bánh có mùi vị rất riêng. Bánh rế có 2 màu: bánh có màu nâu đỏ, hơi giống màu cánh gián, được làm từ khoai lang Dương Ngọc. Bánh rế vàng: làm bằng khoai mì, có màu vàng ươm như mật. Bánh rế làm bằng khoai lang Dương Ngọc có giá trị cao hơn bánh rế làm từ khoai mì.
Để có những chiếc bánh thơm ngon, phải trải qua rất nhiều công đoạn. Việc đầu tiên là chọn những củ khoai lang, khoai mì không bị sâu, bị sùng, có độ dài thích hợp. Quy trình tiếp theo là các người thợ sẽ tiến hành lột, gọt vỏ, rồi bào thành sợi. Các sợi khoai sau khi bào phải đảm bảo mỏng và dài để quấn lấy nhau. Trước đây, để loại bỏ bớt lượng độc tố có trong củ khoai mì và để tạo độ giòn cho bánh, sau khi bào khoai thành sợi người ta tạo dáng cho bánh, đặt bánh vào trong cái nồi đã lót sẳn lớp lá chuối bên dưới rồi mang đi hấp chín, sau đó phơi khô rồi mới bỏ bánh vào chảo đầy dầu để chiên; ngày nay, để giảm bớt công đoạn này, người ta thường ngâm củ khoai mì trong nước để loại bỏ độc chất đồng thời để dễ tách vỏ củ khoai mì hơn. Tiếp đến, người thợ làm bánh sẽ dùng một chảo con có lòng sâu và một lò than nhỏ, chế một ít dầu dừa vào chảo, khi dầu bắt đầu sôi người ta cho vào chảo dầu chừng một nắm sợi khoai đã được bào nhỏ như đã nói trên, dùng cái vá dẹp dài và một đôi đũa, lấy đũa vạch sợi mì cho đều trong lòng chảo, rồi dùng lưng vá để đè các cọng mì sát xuống lòng chảo. Dầu làm cho mì chín kết dính vào nhau tạo thành hình dạng giống cái rế mà nông dân ta thường dùng lót các nồi niêu nên gọi là bánh rế.
Đến công đoạn chiên bánh, với cái chảo lớn bằng đồng được đổ đầy dầu đang sôi, người ta bỏ những cái bánh rế vừa tạo hình xong vào chiên sao cho bánh trở màu vàng là đã chín. Chiên hết số khoai lang và khoai mì đã thành bánh rế xong, thì dùng một chảo khác có đường và ít nước bắc lên lò lửa. Đường chảy ra, người ta từ từ lấy từng bánh một nhúng lưng bánh vào chảo đường rồi lấy ra làm cái khác, cho đến khi cả rổ bánh được ngào đường mới thôi.
Cuối cùng, bánh được mang ra phơi khô cho ráo đường, cho vào bịch, mỗi bịch khoảng 10 cái xếp đều đặn lên nhau. Những chiếc bánh được xếp chồng lên nhau, khi đã nguội, nhìn rất thích mà ăn lại càng thích hơn. Bánh cho ta một hương vị rất là đặc biệt. Đó là sự hòa lẫn, quyện chặt của một hỗn hợp những hương vị: cái bùi bùi của tinh bột, cái beo béo của dầu, cái ngon ngọt của đường mật và không thể thiếu độ giòn tan. Bánh rế ngon là bánh rế giòn, không vỡ vụn và đặc biệt không ngọt quá.
Hiện nay, bánh rế Phan Thiết không chỉ có mặt trên các gian hàng đặc sản tại Phan Thiết mà được bán tại nhiều nơi trên cả nước, những ai đi du lịch ở Phan Thiết đều mang bánh rế về làm quà biếu tặng người thân và bạn bè, điều này giúp cho người thưởng thức có thêm những ấn tượng về vùng đất Phan Thiết – Bình Thuận.
Một số hình ảnh đẹp
