Cảnh báo từ nước ngọt có gas

Không thể phủ nhận tác dụng giải khát nhanh của nước ngọt có gas, sự hấp dẫn về hương vị nên đây là thức uống khoái khẩu của nhiều người, đặc biệt là trẻ em. Tuy nhiên, lạm dụng nước ngọt có gas sẽ gây hại cho sức khỏe.

Một nghiên cứu mới đây trên báo Cancer Epidemiology đã kết luận, uống nhiều nước ngọt có gas sẽ làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy. Nghiên cứu được thực hiện trên 648.387 người Trung Hoa cư trú ở Singapore, được theo dõi trong 14 năm, tất cả đều tiêu thụ 2 lon nước ngọt có gas hoặc nhiều hơn mỗi tuần. Và hầu hết đã bị tăng 87% nguy cơ ung thư tuyến tụy. Nước ngọt có gas có mật độ đường cao làm tăng mức insulin trong cơ thể, điều này góp phần vào sự phát triển tế bào ung thư tuyến tụy.

Ngược lại, các nhà nghiên cứu đã không tìm thấy sự liên quan giữa việc uống nước trái cây và các triệu chứng ung thư tuyến tụy. Bởi vì nước trái cây có ít chất đường, nhiều chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, chúng ta lại ít dùng loại này so với nước ngọt có gas.

Ung thư tuyến tụy là nguyên nhân gây tử vong thứ 4 đối với cả nam lẫn nữ, chiếm 6% các bệnh ung thư liên quan đến tử vong.

Theo Cancer Epidemiology, tỷ lệ mắc bệnh ung thư tuyến tụy đã tăng dần trong nhiều năm qua. Tại Hoa Kỳ (năm 2008), có 37.680 trường hợp mắc bệnh ung thư tuyến tụy (trong đó 18.770 là nam) và 34.290 người (gồm 17.500 nam và 16.790 nữ) đã chết vì bệnh. Tỷ lệ mắc bệnh ung thư tuyến tụy ở nam giới đã giảm trong 2 thập kỷ qua, trong khi đó, ở phái nữ bệnh đang tăng dần. Bệnh này nổi tiếng là khó chẩn đoán khi ở giai đoạn đầu.

Ở giai đoạn lâm sàng, 52% bệnh nhân đã phát bệnh ra ngoài cơ thể, 26% bệnh nhân bị tổn thương trong khu vực tuyến tụy. Tỷ lệ sống trong một năm chỉ có 24% và trong năm năm chỉ có 5%. Đây là loại bệnh nan y, không một bác sĩ nào dám đảm bảo về khả năng điều trị. Thời gian sống trung bình của tất cả bệnh nhân là 4-6 tháng. Một vài trường hợp có thể sống lâu hơn sau khi phẫu thuật nếu đường kính khối u nhỏ hơn 3cm, không lan qua ngoài khu vực tuyến tụy.

Thời kỳ khởi phát, bệnh không xuất hiện các triệu chứng nên rất khó nhận biết. Sau đó, cơ thể sẽ xuất hiện các triệu chứng như biếng ăn, khó chịu, buồn nôn, mệt mỏi, đau bụng, và đau lưng… khiến nhiều người dễ dàng bỏ qua. Tuy nhiên, giảm cân không có lý do là một đặc trưng của bệnh ung thư tuyến tụy. Khi được kiểm tra sức khỏe sẽ thấy vàng da, túi mật lớn, và ngứa da. Trong giai đoạn sau nữa, bệnh sẽ gây ra sưng bụng bởi gan và lá lách lớn, xuất hiện những nốt mụt nhỏ quanh rốn, u trong trực tràng, và khối u ở phần giữa của xương đòn gánh bên trái.

Để bảo vệ sức khỏe, tránh uống nước ngọt có gas hoặc uống ít hơn 2 lon mỗi tuần để ngăn ngừa nguy cơ phát triển bệnh ung thư tuyến tụy. Nên ăn nhiều trái cây và cà chua. Uống vitamin C và E không có tác dụng giảm nguy cơ ung thư và có thể phản tác dụng. Bác sĩ chỉ khuyên bệnh nhân dùng nước ngọt có gas sau khi phẫu thuật, do sự tác động của khí carbonic trong nó lên lưỡi và thực quản giúp kích thích dạ dày, gây ra động tác “ợ”.

Dùng soda đúng cách

Soda là một loại nước ngọt có gas không đường, chuyên dùng để giải khát do chứa nước và khí CO2 (khí này làm cho chúng ta có cảm giác đã khát). Người nước ngoài thường uống soda nguyên chất nhưng người Việt Nam thường pha chế với các thực phẩm khác (như pha với chanh + đường; rượu; trứng…). Bản thân soda không có hại cho sức khỏe nhưng kết hợp với đường thì không nên lạm dụng. Đối với đường tinh luyện, theo khuyến cáo của ngành dinh dưỡng, mỗi ngày một người chỉ nên ăn tối đa 20g đường, tức là không nên sử dụng nhiều đường hằng ngày, do sử dụng nhiều đường tinh luyện dễ gây dư thừa năng lượng và có nhiều nguy cơ về béo phì, tiểu đường, bệnh tim mạch, đột quỵ… Vì vậy, người tiêu dùng hiện nay thường lựa chọn thực phẩm không đường hoặc ít đường. Tuy nhiên, trẻ em hay người lớn có sức khỏe bình thường, mỗi ngày uống 1 ly soda chanh pha ít đường cũng tốt cho sức khỏe, vì cung cấp nước, vitamin C, đường, năng lượng cho cơ thể hoạt động và tăng sức đề kháng. Không cần thiết dùng soda thường xuyên mà chỉ nên dùng thỉnh thoảng.

Riêng việc dùng soda để làm chín trứng gà (bằng cách đánh tan trứng trong nước soda ) là việc làm không khuyến khích vì soda không làm chín được trứng và vẫn có nguy cơ bị nhiễm virus cúm gà do ăn trứng sống. Soda có thể dùng pha loãng rượu cho dễ uống hoặc phối hợp mùi vị cho phù hợp với nhu cầu đa dạng của mỗi người.

BS. Đào Thị Yến Thủy (chuyên gia dinh dưỡng)

Theo:thanhnien